
Dni Pamięci Żydów Galicyjskich, Galicjaner Sztetl
„Galicjaner Sztetl” – żywa pamięć o dziedzictwie Żydów galicyjskich
„Galicjaner Sztetl” to wyjątkowe wydarzenie kulturalno-edukacyjne odbywające się corocznie w czerwcu w Tarnowie, mające na celu upamiętnienie bogatej historii i dziedzictwa Żydów galicyjskich. Inicjatywa ta, realizowana z zaangażowaniem Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej oraz władz miejskich, od lat stanowi ważny głos w dialogu o pamięci, tożsamości i wielokulturowości regionu. Wydarzenie, znane również jako Dni Pamięci Żydów Galicyjskich, łączy refleksję historyczną z żywą kulturą. To czas spotkań ludzi o różnych korzeniach, którzy wspólnie odkrywają zapomniane lub niedostatecznie znane karty przeszłości. W ramach programu odbywają się wykłady, panele dyskusyjne, koncerty, wystawy i spektakle, które przybliżają uczestnikom codzienne życie, obyczaje, tradycje oraz duchowość dawnej społeczności żydowskiej w Galicji.
Integralnym elementem wydarzenia są warsztaty artystyczne i edukacyjne inspirowane kulturą żydowską, a także zwiedzanie miejsc związanych z jej obecnością w Tarnowie. Szczególne znaczenie ma przestrzeń przy Bimie – jedynym zachowanym fragmencie Starej Synagogi – która w czasie „Galicjaner Sztetl” staje się symbolicznym centrum pamięci i kulturowych interakcji. „Galicjaner Sztetl” to nie tylko hołd oddany minionym pokoleniom, ale także apel o budowanie świata opartego na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i otwartości. Wydarzenie to zachęca do pielęgnowania pamięci jako fundamentu współczesnej tożsamości oraz przypomina, jak istotne jest nieustanne dbanie o wartości tolerancji i różnorodności w życiu społecznym.
Galicjaner Sztetl 2025
Dni Pamięci Żydów Galicyjskich
580 LAT OBECNOŚCI ŻYDÓW W TARNOWIE
🗓 12–22 czerwca 2025
📍 Tarnów
Pod Patronatem Prezydenta Tarnowa Jakuba Kwaśnego
Organizator: Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie
Główny Partner: Muzeum Ziemi Tarnowskiej
Partnerzy: Gmina Miasto Tarnów, Gmina Tarnów, BWA Tarnów, Teatr im. L. Solskiego, Polska Fundacja Kultury, Rada Osiedla Starówka, Nadleśnictwo Gromnik, Restauracja Yoyoi Ramen
✨ EDYCJA 2025
„Galicjaner Sztetl” to coroczne święto pamięci, które przywraca świadomość o wielowiekowej obecności społeczności żydowskiej w Galicji i Tarnowie. Edycja 2025 jest wyjątkowa – przypada na symboliczne 580-lecie Żydów w Tarnowie. W ciągu dziesięciu czerwcowych dni miasto staje się przestrzenią refleksji, kultury i wspólnoty. W programie: koncerty, spektakle, modlitwy, wystawy i spacery historyczne, których wspólnym mianownikiem jest pielęgnowanie pamięci i otwartość na dialog.
Zapraszamy mieszkańców, gości z całego świata oraz wszystkich, którym bliska jest historia, tolerancja i kultura żydowska.
🕍 Galicjaner Sztetl 2025 – Dni Pamięci Żydów Galicyjskich
580 LAT ŻYDÓW W TARNOWIE
📅 12–22 czerwca 2025
📍 Tarnów
👤 Pod patronatem:
– Prezydenta Tarnowa Jakuba Kwaśnego
– Wójta Gminy Tarnów Grzegorza Kozioła
🤝 Organizatorzy:
Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie, Muzeum Ziemi Tarnowskiej
🎭 Partnerzy:
Miasto Tarnów, Gmina Tarnów, Instytut Pileckiego, Biuro Wystaw Artystycznych w Tarnowie, Teatr im. Ludwika Solskiego, Polska Fundacja Kultury i Rozwoju, Rada Osiedla Starówka, Nadleśnictwo Gromnik, Restauracja Yoyoi Ramen
📅 PROGRAM GŁÓWNY
📍 12 czerwca (czwartek)
-
🕛 12:00 – Spotkanie komemoratywne w lesie Buczyna, Zbylitowska Góra
-
🖼️ 20:00 – Otwarcie wystawy „Mea Szearim”, Joanna Sidorowicz, Galeria na Płocie, ul. Żydowska
-
🎶 21:00 – Oficjalna inauguracja:
• Małgorzata Boruch, „Spalona matka”
• Hudaki Village Band (Ukraina Zakarpacka)
📍 13 czerwca (piątek)
-
🎧 19:00 – Koncert i promocja płyty Ireneusza Sochy „Ja ostał się sam…”, BWA Tarnów
📍 14 czerwca (sobota)
-
🎭 21:00 – Czytanie pod Bimą: „Stramer” Mikołaja Łozińskiego – aktorzy Teatru im. Solskiego
📍 15 czerwca (niedziela) – Dzień Otwartej Bramy Cmentarza Żydowskiego
-
🕙 10:00 – Spacer po cmentarzu w Tarnowie – Adam Bartosz
-
🕛 12:00 – Spacer po cmentarzu w Rzeszowie – Marta Wójcik
-
🕓 16:00 – Spacer po cmentarzu w Brzesku – Stowarzyszenie Pamięć i Dialog
-
🎶 21:00 – Koncert pod Bimą: Karolina Lizer, spektakl muzyczny „Meszuge” (reż. A. Głowacki)
📍 18 czerwca (środa)
-
🎭 21:00 – Spektakl pod Bimą: „Auschwitz tour”, Anna Lenczewska (reż. Elżbieta Depta, Teatr Tarnowski)
📍 20 czerwca (piątek)
-
🕒 15:00–16:00 – Spacer po cmentarzu żydowskim w Grybowie – Stowarzyszenie Saga Grybów
📍 21 czerwca (sobota)
-
🚶 16:00 – Spacer „Śladami tarnowskich Żydów” – Magda Michal Bartosz (zbiórka pod Bimą)
-
🎻 21:00 – Koncert pod Bimą: dr hab. Maria Sławek, koncert skrzypcowy po:miejsca
🎓 WYDARZENIE TOWARZYSZĄCE
📍 10 czerwca (wtorek)
I Ogólnopolska konferencja edukacyjna dla nauczycieli historii i regionalistów
„Tu zaczyna się historia. Małe ojczyzny – wielkie opowieści”
📍 Kino Marzenie, ul. Staszica 4
🕚 11:00–13:30
👨🏫 Wystąpienia:
-
Adam Bartosz – Kim są Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
-
Marcin Zaród – Historia lokalna w edukacji obywatelskiej
-
Jacek Staniszewski – Edukacja przez film i opowieści lokalne
🎥 12:00 – Pokaz filmu „Gaj Sprawiedliwych”, scen. i reż. Paulina Ibek
🔁 Sieciowanie i podsumowanie
💬 Zachęcam do udziału!
Wydarzenie buduje dialog międzykulturowy, pielęgnuje pamięć o społeczności żydowskiej i wzmacnia lokalną tożsamość. „Galicjaner Sztetl” to nie tylko hołd dla historii, ale i ważna lekcja na przyszłość.
💬 WSPARCIE FINANSOWE
Projekt finansowany przez:
• Gminę Miasta Tarnowa
• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
• Friends of Jewish Heritage
Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny
Program archiwalny 2024
Program 2024:
Wyjątkowa formuła Otwartej Bramy Cmentarza! W tym roku możecie Państwo zwiedzać nie tylko cmentarz żydowski w Tarnowie, ale także i cmentarze żydowskie w innych miastach Galicji!
13 czerwca
- 12:00 Spotkanie komemoratywne w Miejscu Pamięci Narodowej – Las Buczyna w Zbylitowskiej Górze
- 20:30 Oficjalna inauguracja „Galicjaner Sztetl” Dni Pamięci Żydów Galicyjskich.
- Koncert pod Bimą: Mojše Band (Słowacja)
14 czerwca
- 19:00 Czytanie pod Bimą: Aktorzy Teatru im. Ludwika Solskiego. Fragmenty „Stramera” Mikołaja Łozińskiego
15 czerwca
- 16:00 Śladami tarnowskich Żydów, oprowadza Magda Michal Bartosz (zbiórka: pod Bimą)
- 21:00 Koncert pod Bimą: „Ty masz dla mnie coś – najpiękniejsze piosenki żydowskie”, Najmniejsza Scena Świata (Tarnów)
16 czerwca
- 10:00 Otwarta Brama Cmentarza. Po cmentarzu żydowskim w Tarnowie oprowadza Adam Bartosz
- 16.00 Spacer szlakiem pamięci brzeskich Żydów, początek w muzeum regionalnym (Brzesko, ul. Kościuszki 2) – oprowadza Anna Brzyska (Stowarzyszenie Pamięć i Dialog. Wspólna historia)
- 17.30 Brzesko (ul. Czarnowiejska) – oprowadza Anna Kudła (Stowarzyszenie Pamięć i Dialog. Wspólna historia). Cmentarz będzie otwarty od 9.00 do zmierzchu
- 21:00 Koncert pod Bimą: „Silent Tears/Ciche Łzy – Ostatnie tango w Jidisz”, Olga Avigail Mieleszczuk z zespołem Payadora Tango Ensamble (Izrael, Kanada)
23 czerwca
- 10:00 Mielec Otwarta Brama Cmentarza (ul. Jadernych) – oprowadzają: Izabela Sekulska i Stanisław Wanatowicz (Mayn Shtetele Mielec)
- 12.00-14.00 Rzeszów – informacji udziela Marta Wójcik (Stowarzyszenie Rajsze)
- 15.00 Grybów Otwarta Brama Cmentarza – oprowadzają Anna Boruch i Kamil Kmak (Saga Grybów)
- 16.30 Czarny Dunajec – informacji udziela Wojciech Głowacz
- 18:00 Otwarta Brama Synagogi w Czarnym Dunajcu
27 czerwca
- 21:00 Koncert pod Bimą: Kantor Israel Rand (Izrael)
Wydarzenia towarzyszące:
- Wystawa na Płocie (Tarnów, ul. Żydowska), “Chasydzkim szlakiem”, fotografie Joanna Sidorowicz
- 23 czerwca (niedziela), godz. 15.00 – Centrum Kultury i Promocji w Czarnym Dunajcu, pokaz filmu Wojciecha Szumowskiego, „Ukos światła”.
Projekt współfinansowany przez:
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
- Gminę Miasta Tarnowa
- Canada Council for the Arts, the Ontario Arts Council
